کد مطلب:24442 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:26

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

فسفه مرگ و زندگي چيست؟

الف) قرآن درباره فلسفه مرگ ميفرمايد: خداوند مرگ وحيات را خلق كرد تا شما را آزمايش كند كه كدام يك نيكوكارتر هستيد،(ملك، آيه2). انسان براي زندگي ابدي و كامل و بدون نقص آفريده شده و زندگي اين دنيا مقدمه آخرت قرار داده شده است، تا در قالب اين جسم به آن كمال برسد و با عبادت استحقاق آن درجات را پيدا كند. وقتي به كمال رسيد چون زندگي جاويد و بدون محدوديت و نقص در اين جهان مادي و محدود و در اين بدن مادي ممكن نيست، با مرگ روح كمال او از اين تن گرفته ميشود و به جهان وسيعتر و كاملتر - كه ظرفيت روح را داشته باشد و همه نعمتهايش ابدي و جاودان باشد - منتقل ميشود.
يك مثال، مطلب را ساده ميكند. وقتي نطفه انسان در دل مادر بسته شد، مقدار لازم و زمان لازم براي كمال اين نطفه و طفل نه ماه است و بعد از نه ماه بايد به مكاني و زماني مناسب با مرحله نهايي كمال؛ يعني، دنيا منتقل شود ديگر نگه داشتن او در مكان اول به مصلحت و نفع او نيست. با اين نگاه مرگ خود نعمتي الهي و مطابق حكمت است.
ب) سؤال از فلسفه حيات و زندگي، پرسشي است كه همواره فرا روي انسان قرار دارد.
روزها فكر من اين است و همه شب سخنم
كه چرا غافل از احوال دل خويشتنم
زكجا آمدهام، آمدنم بهر چه بود
به كجا ميروم آخر ننمايي وطنم از نظر اسلام حيات دنيايي انسان، گذرگاه و معبري جهت حركت به سوي جهاني جاودان و ابدي است.
زندگي در دنيا، داراي تجلياتي مثل كار و تلاش، خوردن، خوابيدن، تفريح و.. است و انسان بايد به درستي و بدون افراط و تفريط به اين مسائل بپردازد. اما آيا اين امور، هدف اصلي زندگي انسان است؟
جواب منفي است؛ زيرا انسان براي اهداف و مقاصدي والا و ارجمند آفريده شده است.
هدف خداوند در خلقت به مخلوقات باز ميگردد. خداوند متعال كمال مطلق است واحتياج و نيازي در او راه ندارد و اگر ذرهاي احتياج در او راه داشت ديگر خدا نبود. چون خداوند كمال مطلق است. عشق و محبت به كمال دارد و دوست دارد كه ذاتش - كه كمال مطلق است - شناخته شود. پس خلق را آفريد تا كمال يابند و كمال مطلق او را بشناسند. در حديث قدسي آمده است: كنت كنزا مخفيا فاحببت ان اعرف فخلقت الخلق لكي اعرف؛ من گنجي مخفي و ناشناخته بودم و جهان مخلوقات را آفريدم تا شناخته شوم. پس خداوند به جهت اين كه كمال را دوست داشت خلق را آفريد تا طي مراحلي به كمال برسند. درميان مخلوقات انسان را آفريد وبه او اختيار داد وخوبي و بدي را به او الهام كرد. حال اگر يك انسان با اين كه ميتواند به سمت زشتيها و قبايح حركت كند خوبي و كمال را برگزيند، اين فرد به مرحلهاي از كمال ميرسد كه ملايك نرسيدهاند. اين كه انسان در دنيا سختي ميكشد درواقع به كمال خود نزديكتر ميشود. همه بلاها و سختيها براي اين است كه انسان به مرتبه بالاتري از كمال برسد: ياايها الناس انك كادح الي ربك كدحا فملاقيه؛ اي انسان! در راه خدا سختي ميكشي تا به ملاقات پروردگارت نايل شوي؛ يعني، به مقام قرب الهي برسي. انسان گاهي با اين سرمايه هفتاد سال، نعمتي هميشگي (رضاي خداوند و قرب او را) به دست ميآورد و چنين نعمتي ارزش سختي كشيدن در اين زمان محدود را دارد.